Girişimci İnsanının Özellikleri Nelerdir? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Açısından Bir Bakış
—
Girişimcilik ve Toplum: Kendi Yolumuzu Bulmak
Girişimcilik, bir hedefe ulaşmak için cesaretle yol almak, risk alabilmek, yeni fırsatlar yaratmak anlamına geliyor. Ama tüm bunlar yapılırken, göz ardı ettiğimiz bir şey var: Girişimci olmanın özellikleri sadece iş dünyasıyla sınırlı değil; toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi faktörlerden de etkileniyor. İstanbul sokaklarında yürürken, toplu taşımada birini gözlemlerken, bazen çok net bir şekilde fark ediyorum ki, girişimcilik her zaman eşit şekilde erişilebilen bir alan değil.
Bir sivil toplum kuruluşunda çalışırken, bu konularla sıkça karşılaşıyorum. Çeşitliliği, sosyal adaleti savunmakla yetinmeyip, girişimciliğin de bu prensiplere nasıl dokunduğuna dair soruları hep soruyorum. Girişimci bir insanın sahip olması gereken özelliklerin toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adaletle ne kadar iç içe geçtiğini görmek, beni daha çok düşündürüyor. İşte bu yazı da, bu konuya bir ışık tutmayı amaçlıyor.
—
Girişimci İnsan ve Toplumsal Cinsiyet: Kadınlar ve Erkekler Arasındaki Farklar
Girişimci insanların sahip olması gereken özelliklerden biri, özgüven. Fakat İstanbul’un caddelerinde her gün gördüğüm bir gerçek var: Kadınlar için özgüvenini sergilemek, genellikle erkeklere göre çok daha zor. Kadın girişimciler, iş dünyasında erkeklerle aynı fırsatlara sahip olamıyor. Toplumsal cinsiyet normları, girişimcilik dünyasında bile kadının önünü kesiyor.
Bir gün bir kafede, kadın bir arkadaşımın kendi işini kurmaya karar verdiğini duyduğumda, ona “Gerçekten mi? Nasıl bir cesaret!” dedim. Kendisi, her ne kadar destek görse de, yola çıkarken çok fazla engelle karşılaşmıştı. Onunla konuşurken, kadınların girişimcilik dünyasında daha fazla cesarete, özgürlüğe, ama aynı zamanda erkeklere kıyasla çok daha fazla iş yüküne sahip olduklarını fark ettim. Çünkü kadınlar, iş dünyasında var olabilmek için yalnızca işlerini değil, aynı zamanda toplumun onlara dayattığı cinsiyet rollerini de sorgulamak zorundalar. Bu yüzden girişimci bir kadının özellikleri, tıpkı cesaret gibi, toplumun ona dayattığı baskılarla şekilleniyor. Erkeklerin çok rahat bir şekilde yönlendirilmesi ve desteklenmesi, kadınların bu yolda daha fazla mücadele etmesine sebep oluyor.
—
Çeşitlilik ve Girişimcilik: Farklı Kimliklerin Gücü
Girişimcilik dünyasında çeşitlilik, bazen çok fazla göz önünde bulundurulmayan bir kavram olabilir. Ancak her geçen gün iş dünyasında çeşitliliği artırmanın, inovasyonu teşvik ettiğini fark etmeye başlıyoruz. Çeşitli geçmişlere, kültürlere, kimliklere sahip olan bireylerin girişimci özellikleri, onları sadece yaratıcı yapmakla kalmaz, aynı zamanda toplumda da daha fazla fark yaratmalarına olanak tanır.
İstanbul’un farklı mahallelerinde, birbirinden farklı insanlarla tanışırken, her birinin kendi yolunda girişimcilik serüvenine nasıl başladığını anlamak ilginçti. Bir gün, Taksim Meydanı’nda karşılaştığım bir genç, Engelli Hakları üzerine bir sosyal girişim başlatmıştı. Girişimcilik yapabilmek için farklı bir bakış açısına, farklı bir yaşam deneyimine sahip olmanın nasıl büyük bir güç oluşturduğunu düşündüm. O genç, Engelli bireylerin toplumda daha fazla yer bulabilmesi için büyük bir mücadelenin içindeydi. Onun bakış açısı, sadece iş dünyasında değil, sosyal adaletin sağlanmasında da önemli bir rol oynuyordu. Çeşitlilik, sadece toplumsal cinsiyetle sınırlı değil; bir kişinin farklı kimliklerle bu dünyada var olması, iş dünyasında onlara farklı fırsatlar sunulmasının gerektiğini de gözler önüne seriyor.
—
Sosyal Adalet ve Girişimcilik: İleriye Gitmek İçin Adaletin Sağlanması
Sosyal adalet, aslında girişimcilik dünyasının temel taşlarından biridir. Bir toplumda sosyal adaletin sağlanmadığı bir ortamda, girişimcilik güdüsünün doğru şekilde işleyebilmesi mümkün olmaz. İnsanlar, eşit haklara sahip olmadıklarında, fırsat eşitsizliği oluşur ve bu da girişimcilik yolunda en büyük engel haline gelir.
Günlük hayatta sosyal adaletin eksikliğini çok net bir şekilde görebiliyoruz. Mesela İstanbul’daki iş yerlerinde, çok fazla kez, alt düzeyde çalışanların daha az fırsatla karşılaştığına tanık oldum. Birçok genç, iyi bir eğitim almış ve yeni fikirler geliştirmeye hazır olsa da, fırsatlar onlara sadece belli bir kesimin sahip olduğu ayrıcalıklı bir dünyada sunuluyor. Bu durum, girişimci insanların özelliklerinin eşit bir şekilde dağılıp dağılmadığını sorgulatıyor. Sosyal adaletin olmadığı bir dünyada, girişimci bir insan olmanın anlamı da eksik kalır. Çünkü girişimcilik, sadece fırsatlara erişimle ilgili değil; aynı zamanda bu fırsatları adaletli bir şekilde paylaşabilmekle de ilgilidir.
—
Sonuç: Girişimcilik ve Toplumun Değişen Dinamikleri
Girişimci insanın özellikleri nelerdir sorusunun cevabı, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi önemli kavramlarla şekilleniyor. Bir insanın girişimcilik yolundaki cesareti, sadece bireysel değil, toplumsal koşullara, fırsatlara, eşitliğe ve adalete de bağlı. İstanbul’un sokaklarında yürürken ya da toplu taşımada karşılaştığım insanları gözlemlerken, bir kişinin girişimci olma yolunda sadece kendisiyle değil, toplumuyla da mücadele ettiğini daha iyi anlıyorum.
Toplumsal cinsiyetin, çeşitliliğin ve sosyal adaletin önemini göz önünde bulundurduğumuzda, girişimcilik dünyasının her birey için eşit fırsatlar sunduğu, adaletli ve kapsayıcı bir sistemin kurulması gerektiği çok açık. Sonuçta, her insan, kendi potansiyelini gerçekleştirebileceği fırsatlara sahip olmalı ve bu fırsatlar, toplumun her kesimine adil bir şekilde sunulmalıdır.